Już w 1924 roku rozpoczęto w Głogowie budowę niewielkich żelbetowych schronów. Prawdziwie przełomowy okazał się rok 1928 - padł wówczas rozkaz budowy Pozycji Odry (niem. Oder-Stellung). Nad rzeką, od Eisenhüttenstadt na północy, do Wrocławia na południu, powstało około 650 żelazo-betonowych schronów. Obiekty wznoszono w kilku etapach, a budowę zakończono w 1939 roku. Pozycja Odry - wraz z Frontem Fortecznym Łuku Odry-Warty (potocznie "MRU") oraz Pozycją Pomorską - miał bronić wschodniej granicy III Rzeszy.
Schron, który dziś oglądamy, wybudowany został w 1933 roku, otrzymał numer taktyczny 417. Projekt obiektu został oparty po części o wytyczne niemieckiej Instrukcji "Uwagi o budowie pozycji" z 1930 roku. Stanowisko to posiadało ściany i strop, których grubość wahała się od 80 do 100 cm. Dzięki temu obiekt mógł wytrzymać ostrzał pociskami kalibru 150 mm. Niezwykłe było położenie eksplorowanego obiektu: znalazł się pod powierzchnią ulicy. Wejście do obiektu położone było od strony miasta, natomiast elewacja bojowa niemalże licowała z krawężnikiem od strony rzeki. Obiekt był prawdopodobnie pokryty drewnianymi deskami - próbowano mu nadać formę składziku.
To niewielkie stanowisko bojowe składało się z dwóch pomieszczeń. Najważniejszym była izba bojowa, w której zachowała się płyta stalowa o grubości 10 cm. Trudno jest natomiast - ze względu na położenie schronu - określić dokładny wymiar płyty. Nie można wykluczyć, że był to pancerz o wymiarach 240 x 180 x 10 (szer. x wys. x gr. cm), stosowany w pierwszym etapie wznoszenia Pozycji Odry. Ciężki karabin maszynowy MG 08 zamontowany był na specjalnym stalowym stoliku oraz fortecznej lawecie - elementy te zostały w schronie zrekonstruowane. Dokumenty wskazują, że załogę schronu stanowiła 5-osobowa załoga*. W pomieszczeniu bojowym panowały surowe warunki, miała ona bowiem wymiary 262 x 200 x 190 cm (dł. x szer. x wys.). Warto zwrócić uwagę na wyjście ewakuacyjne, które - w 1933 roku - było w niemieckiej fortyfikacji rozwiązaniem rzadkim. Pomieszczenie bojowe było odporne na atak chemiczny. Na ścianie znajdziemy elementy grawitacyjnego systemu wentylacyjnego. W schronie zastosowano niedoskonałe rozwiązanie: powietrze było wtłaczane przez przewód mający swoje ujście pod stropem, natomiast odprowadzane miało być przez otwarty otwór strzelniczy. Sami budowniczy mieęli świadomość niedoskonałości tego rozwiązania i instrukcje nakazywały prowadzenie walki... z założonymi maskami gazowymi! W wyniku modyfikacji w 1935 roku obiekt zyskał uzdatniający powietrze filtrowentylator. Do swej dyspozycji załoga izby bojowej miała telefon oraz piec okopowy.
Drugim pomieszczeniem był przedsionek, któremu projektanci nadali niezwykłą formę, różną od tego, co ordynowała instrukcja "Uwagi o budowie pozycji" z 1930 roku: długiego korytarza, załamanego w połowie długości. Taki zabieg spowodowany był nietypowym ulokowaniem obiektu pod powierzchnią ulicy. Przedsionek pełnił rolę śluzy oraz magazynową. Do schronu prowadziło jedno wejście zamykane ciężkimi stalowymi drzwiami z wyłazem lub bez o grubości 3 cm. Ciężkie dwudzielne drzwi stalowe o grubości 3 cm zamykały natomiast izbę bojową.
Obiekt znajduje się pod opieką Głogowskiego Ruchu Odkrywców Tajemnic (GROT). Wnętrza oraz elewacja zostały poddane renowacji. Odsłonięte zostało stanowisko bojowe. Możemy tu również obejrzeć ciekawą ekspozycję wyposażenia i pamiątek zebranych przez członków Stowarzyszenia. Zwiedzanie obiektu możliwe po kontakcie z członkami Stowarzyszenia.
Za oprowadzenie oraz udzielenie schematów obiektów - dziękuję opiekunom schronów 410, 417 i 424 - Głogowskiemu Ruchowi Odkrywców Tajemnic (GROT)!
Metryczka:
Umocnienia: | Oder-Stellung |
Pancerze: | 1x płyta stalowa 240x180x10cm (???), 1x drzwi starego wzoru (?) |
Uzbrojenie: | 1x MG 08 |
Odporność: | -- |
Rok budowy: | 1933 |
Galeria:
*Dokument znajdziesz tutaj: Источник в библиотеке