Każdy zniszczony i/lub ograbiony obiekt budzi smutek i złość. Są też takie, które budzą szczególny żal. Do takich "nieodżałowanych" schronów należy z pewnością Stand nr 656 z odcinka Oderstellung rozciągającego się pomiędzy Tarnawą a Milskiem... Wśród schronów wchodzących w skład całej linii był to obiekt wyjątkowy. Znajdował się w tyłowej linii, przebiegającej po cięciwie i łączącej miejscowości Milsko i Tarnawa. Stand został wkomponowany w strome zbocze płaskowyżu górującego nad doliną rzeki.
Kubatura schronu nie była oszałamiająca, były to cztery pomieszczenia. Na pierwszym planie blok wejściowy. W głębi widoczna kopuła 3aP7.
Schron był nietypową konstrukcją i to taką, w której zastosowano pancerną kopułę. Warto zaznaczyć, że takie rozwiązanie stosowano na całej pozycji Odry niezwykle rzadko. Schrony z takim pancerzem nad Odrą można zliczyć na palcach jednej ręki! Działania saperów w latach 50. XX w. w znacznym stopniu zrujnowały schron: strop został oderwany i rozczłonkowany, a jego fragmenty skutecznie zasypały wnętrze. Reszty zniszczeń dokonała natura: zbocze porośnięte jest liściastym lasem i obiekt zasypywany jest kolejnymi warstwami listowia. Ponadto schron zasypywany jest ziemią erodowanego zbocza. Aczkolwiek sylwetka schronu raz rozkład pomieszczeń jest nadal dość czytelna.
Izba pogotowia. Naprzeciw widoczny ślad po wyrwanej tarczy ze strzelnicą karabinową, której ogień przestrzeliwał jedno z wejść do schronu. Na ścianach po prawej widoczne ślady po montażu prycz.
Obiekt składał się z czterech pomieszczeń. Do wnętrza schronu prowadziło tylko jedno wejście, zamykane stalowymi drzwiami typu 14P7. Otwór wejściowy przestrzeliwało stanowisko obrony wewnętrznej. W przedsionku zaplanowano niszę magazynową oraz wyjście ewakuacyjne. Największym pomieszczeniem i, wydaje się, najlepiej zachowanym, była izba załogi. Prawdopodobnie zamontowano tu sześć prycz. Zapewne pomieszczenie to było wentylowane. Wielce też prawdopodobne, że zamontowano tu filtrowentylator. Izba była pewnie również wyposażona w telefon oraz piec. Jednak słaby stan zachowania elewacji nie pozwalał na jednoznaczne potwierdzenie tych faktów. Pomiędzy izbą załogi a pomieszczeniem bojowym projektanci zaplanowali krótki korytarz oraz pośrednią śluzę gazową. Od strony izby załogi zamykały ją drzwi gazoszczelne, natomiast od strony izby bojowej stalowe drzwi dwudzielne. Co sprawiało, że Stand 656 był wyjątkowy, jaki wreszcie był jego dramat i tragedia?
Pancerna dwustrzelnicowa kopuła 3aP7 była pancerzem klasyfikowany do kategorii odporności "B1".
Mimo ogromnych zniszczeń, których stopień mogliśmy już ocenić, schron zachowywał w sobie prawdziwą perłę. Zachowała się w nim kopuła 3aP7! Niestety, czego wojna i saperzy nie zniszczyli, tego dokonali złomiarze. W 2004 r. pancerz został sprawnie wycięty i zezłomowany prze grupę, nie bójmy się tego określenia, przestępców (wiem, że jest to dość literackie określenie). Pod względem konstrukcji był to pancerz podobny do kopuły 2P7. Wersja 3aP7 posiadała dwie strzelnice oraz była ponad dwukrotnie lżejsza. Do dziś zachodzę w głowę jak udało się ją wyciąć i przetransportować na złom, do obiektu bowiem nie prowadzi żadna przejezdna droga, a od przysiółka Mielno dzieli ją kilkaset metrów...
Na tylnej ścianie kopuły zachował się, już ledwo widoczny, napis eksploatacyjny, zabraniający używania światła przy otwartych zasuwach.
Za garść cennych informacji na temat schronu dziękuję p. Krzysztofowi Motylowi!
Fragment Panzer Atlas 1. przedstawiający schemat pancerza 3aP7.
Dane techniczne - kopuła 3aP7:
Ciężar całkowity [t]:
16
Grubość w miejscu narażonym na ostrzał [mm]:
125
Wysokość [mm]:
1695
Średnica wewnętrzna [mm]:
2700
Metryczka:
Schron bojowy z 2-strzelnicową kopułą pancerną dla km z izbą pogotowia nr 656 (Zweischartenturm nr 656)
Elewacja wejściowa: by ją obejrzeć należy wczołgać się pod spory fragment stropu...
Izba pogotowia. Naprzeciw widoczny ślad po wyrwanej tarczy ze strzelnicą karabinową, której ogień przestrzeliwał jedno z wejść do schronu. Na ścianach po prawej widoczne ślady po montażu prycz.
Izba pogotowia. Naprzeciw widoczny ślad po wyrwanej tarczy ze strzelnicą karabinową, której ogień przestrzeliwał jedno z wejść do schronu. Na ścianach po prawej widoczne ślady po montażu prycz.
Izba pogotowia... Naprzeciw widoczna nisza oświetleniowa. W prawym skraju zdjęcia zamknięcie systemu wentylacyjnego lub dymowego.
Dzisiaj udajemy się na jeden z najciekawszych odcinków pozycji pomorskiej. Mimo niewielkiej rozpiętości, bo zajmuje on przestrzeń niespełna 3 km pomię...
Trudno w to uwierzyć, ale są wśród "bunkrołazów" miłujących tzw. "MRU" 😉 są tacy, którzy... nie wiedzą nic na temat północnego, czy południowego odcin...
Wracamy do Malczyc nad Odrą! Oprócz charakteryzowanego już na łamach Fortyfikacje schronu nr 117, okolice tej miejscowości skrywają jeszcze jedną arcy...
Pozostajemy na Oderstellung! Dziś obiekt nr 777, jak przystało na odcinek - zachowany w bardzo dobrym stanie! Schron wkomponowany został w wał przeciw...
Pozostajemy na Pozycji Pomorskiej! Okolice Wałcza obfitują w wiele interesujących odcinków tejże linii umocnień o zaskakującym (jak na Wał Pomorski) s...
Dzisiaj zabytek sztuki fortyfikacyjnej, o którym wiadomo niewiele… Mimo poszukiwań, nie znalazłem zbyt wielu informacji na jego temat… Niniejszy artyk...
Udajemy się na niezwykły odcinek Pommern-Stellung w okolicach Zdbic. Wyjątkowość rejonu wynika z dwóch czynników: intrygujących umocnień, zachowanych ...
Skierujmy nasze oczy ku Pozycji Pomorskiej! Pogoda nie rozpieszcza, ale prędzej, czy później nadejdą dni o znośnej pogodzie, pozwalającej na eksplorac...
Ponownie nawiedzamy okolice Strzalin Tym razem obejrzymy młodszego brata prezentowanych już na Fortyfikacje, wzniesionych również na tym odcinku, sta...
Zachęcam do eksploracji i spacerów, oczywiście fortecznymi szlakami - może Poznański Szlak Forteczny, który zaprowadzi nas m.in. na strzelnicę piechot...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Tym razem trafiamy nad Odrę w pobliżu niewielkiego miasteczka jakim są Malczyce. Miejscowość znana jest miłośnikom urbexu, ze względu na interesujące ...
Rzeczony schron bojowy dla karabinu maszynowego z izbą dla jednej drużyny nr 749 to konstrukcja bojowa położona nieopodal przeprawy promowej w Pomorsk...
Łuk Forteczny Odry-Warty! Dziś nawiedzimy jego tzw. południowy odcinek i Panzerwerk o numerze 589. Obiekt często pomijany (?) ze względu, że nie tak ...
Odra! Odcinek Milsko-Tarnawa i kolejny charakterystyczny dla tego rejonu schron bojowy. Zbliżony formą do prezentowanego już przeze mnie wcześniej Sta...
KAZAMATA PANCERNA
Sądząc po tłumach, które go nawiedzają, wielu z Nas z pewnością zna Fort Gerharda - Muzeum Obrony Wybrzeża. Być może trochę mniej p...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
This website uses cookies to manage authentication, navigation, and other functions. By using our website, you agree that we can place these types of cookies on your device.