Już jakiś czas temu prezentowałem Państwu unikalny obiekt znad Odry. To hybrydowe stanowisko łączyło w sobie funkcję prostego ukrycia dla piechoty oraz stanowiska bojowego. Ukazany przeze mnie Gruppenunterstand S. 4b był uzupełniony przez stanowisko 4a, któremu przyjrzymy się dzisiaj. Oba obiekty były identyczne, z tym że 4a było odbiciem lustrzanym 4b. Prezentowany schron wydaje się ciekawszy, ponieważ zachował się w lepszym stanie. Owszem utracił lekkie stalowe drzwi dwudzielne, natomiast zachowały się w nim inne elementy, na które warto zwrócić uwagę.

Pierwszym z nich, chyba najważniejszym, są stalowe teowniki osadzone pionowo w stropie ukrycia od stroony przedpola. Opisywany Gruppenunterstand pełnił rolę otwartego stanowiska bojowego. Załoga obsługująca km mogła liczyć na osłonę w postaci niezidentyfikowanej stalowej płyty, która była przytwierdzona właśnie do owych teowników. W stanowisku 4a łupem złomiarzy padł tylko jeden z nich. W powierzchni listwy każdego z nich widoczny jest otwór, który prawdopodobnie służył montażowi płyty stalowej.

Kolejnym elementem jest odsłonięty stalowy przewód: jego wlot znajduje się wewnątrz schronu, zaś jego wylot na powierzchni stropu. Tu postawić można dwie hipotezy. Mógł on służyć wyprowadzeniu kabla telefonicznego na otwarte stanowisko bojowe lub jako rura głosowa służyć komunikacji z żołnierzami przebywającymi wewnątrz ukrycia.

Wreszcie trzecim elementem są stalowe klamry tworzące drabinkę oraz uchwyty ułatwiające dostanie się na strop lub na otwarte stanowisko bojowe.
Ostatnim elementem, którego nie można było zaobserwować w bliźniaczym 4b, to zabezpieczenie przed zalaniem. Ukrycie 4a zostało wzniesione wewnątrz żelbetowej wanny. Trudno powiedzieć, czy użyto tu również ścianki Larsena, choć kształt wanny może to sugerować...

Wnętrze ukrycia S. 4a było identyczne jak bliźniaczego S. 4b. Aż trudno uwierzyć, że miejsce mogłaby znaleźć tu drużyna piechoty, czyli dwunastu żołnierzy oraz załoga obsługująca km... Wnętrze schronu to niespełna 6 m2! Żadnych wygód! Ukrycie dawało ułudę gazoszczelności. Wyposażone było w kurtynę gazoszczelną. W ukryciu S. 4a zachował się stalowy kołnierz oraz zaczepy, na których była montowana (patrz zdjęcia). Kurtyna wraz z dwudzielnymi stalowymi drzwiami stanowiła coś w rodzaju śluzy gazoszczelnej. O jej skuteczności trudno orzec. Natomiast nie chciałbym znaleźć się w skórze żołnierza, któremu przyszłoby ją sprawdzić... Przy tym schron nie zapewniał obiegu powietrza - brakuje jakiegokolwiek systemu wentylacyjnego. Ponadto obiekt nie był ogrzewany. Z udogodnień, na które mogli liczyć żołnierze można wyliczyć jedynie telefon! W wnętrzu do dziś można odnaleźć resztki kabla telefonicznego. Oznacza to, że na wyposażeniu Gruppenunterstand'a znajdowała się głowica kablowa.

Grzechem byłoby nie wspomnieć o samej konstrukcji schronu. Jego projekt oparty był o stelaż wykonany z odpowiednio giętej blachy falistej typu "H", zwanej również "Heinrich". Do budowy omawianego schronu wykorzystano cztery segmenty blachy falistej.

Tak jak i schron S. 4b, tak i 4a zasługuje na lepszą przyszłość: opiekę, konserwację i zabezpieczenie przed dalszą dewastacją!

Za pomoc w powstaniu tego postu bardzo dziękuję Dariusz Pstuś/4 Historie - autorowi artykułu "Der friedensmäßige Oderausbau im Bereich der Festungskommandantur Küstrin in den Jahren von 1931 bis 1933" zawartego w niemieckim czasopiśmie Fortifikation, nr 31/2017.

Metryczka:

Galeria:

• Gruppenunterstand aus Beton S. 4a.

  01
  

  Gruppenunterstand aus Beton S. 4a.

• Obiekt widziany od bliskiego przedpola.

  02
  

  Obiekt widziany od bliskiego przedpola.

• Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.

  03
  

  Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.

• Gruppenunterstand aus Beton S. 4a. W głębi kadru widoczny jest brzeg Odry.

  04
  

  Gruppenunterstand aus Beton S. 4a. W głębi kadru widoczny jest brzeg Odry.

• Schron widziany od przedpola.

  05
  

  Schron widziany od przedpola.

• Schron widziany od przedpola.

  06
  

  Schron widziany od przedpola.

• Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.

  07
  

  Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.

• Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory.

  08
  

  Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory.

• Strop obiektu. Stalowy przewód służąc szeroko rozumianej komunikacji: jako rura głosowa lub przeprowadzeniu w nim kabla telefonicznego.

  09
  

  Strop obiektu. Stalowy przewód służąc szeroko rozumianej komunikacji: jako rura głosowa lub przeprowadzeniu w nim kabla telefonicznego.

• Elewacja boczna. Zyskała formę trzech stopni, które miały ułatwić dostanie się na strop załodze.

  10
  

  Elewacja boczna. Zyskała formę trzech stopni, które miały ułatwić dostanie się na strop załodze.

• Betonowa wanna, w której osadzony był schron. Zapobiegała zalewaniu obiektu.

  11
  

  Betonowa wanna, w której osadzony był schron. Zapobiegała zalewaniu obiektu.

• Elewacja boczna. Prócz stopni dostanie się na strop ułatwić miały klamry tworzące drabinkę lub uchwyty.

  12
  

  Elewacja boczna. Prócz stopni dostanie się na strop ułatwić miały klamry tworzące drabinkę lub uchwyty.

• Gruppenunterstand aus Beton S. 4a.
  13
  

  Gruppenunterstand aus Beton S. 4a.

• Elewacja wejściowa. Na pierwszym planie stalowy przewód zabezpieczający kabel telefoniczny.

  14
  

  Elewacja wejściowa. Na pierwszym planie stalowy przewód zabezpieczający kabel telefoniczny.

• Elewacja wejściowa. Jeden ze wsporników, na którym oparte było górne skrzydło lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.

  15
  

  Elewacja wejściowa. Jeden ze wsporników, na którym oparte było górne skrzydło lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.

• Elewacja wejściowa. Jeden ze wsporników, na którym oparte było dolne skrzydło lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.

  16
  

  Elewacja wejściowa. Jeden ze wsporników, na którym oparte było dolne skrzydło lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.

• Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.

  17
  

  Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.

• Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.

  18
  

  Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.

• Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.

  19
  

  Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.

• Przednia ściana schronu.

  20
  

  Przednia ściana schronu.

• Widok na łączenia czterech segmentów blachy falistej.

  21
  

  Widok na łączenia czterech segmentów blachy falistej.

• Zaczep, na którym montowano kurtynę gazoszczelną.

  22
  

  Zaczep, na którym montowano kurtynę gazoszczelną.

• Przednia ściana schronu. Tuż pod stropem znajdował się wlot przewodu uchodzącego na zewnątrz stropodachu.

  23
  

  Przednia ściana schronu. Tuż pod stropem znajdował się wlot przewodu uchodzącego na zewnątrz stropodachu.

• Tylna ściana.

  24
  

  Tylna ściana.

• W schronie panowały spartańskie warunki. Do swej dyspozychi żołnierze mieli betonową ławę...

  25
  

  W schronie panowały spartańskie warunki. Do swej dyspozychi żołnierze mieli betonową ławę...

• Tylna ściana schronu z kablem telefonicznym.

  26
  

  Tylna ściana schronu z kablem telefonicznym.

• Zaczep, na którym montowano kurtynę gazoszczelną.

  27
  

  Zaczep, na którym montowano kurtynę gazoszczelną.

• Przednia ściana.

  28
  

  Przednia ściana.

• Tylna ściana.

  29
  

  Tylna ściana.

• Tylna ściana z fragmentem kołnierza oraz kablem telefonicznym.

  30
  

  Tylna ściana z fragmentem kołnierza oraz kablem telefonicznym.

• Przednia ściana.

  31
  

  Przednia ściana.

• Przednia ściana.

  32
  

  Przednia ściana.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

*Prezentowany obiekt w mojej opinii jest unikatem. Stąd nie podaję jego dokładnej lokalizacji i PROSZĘ TEGO NIE CZYNIĆ W KOMENTARZACH. Komentarze takie będą przeze mnie usuwane.

===============================
Jeśli chcesz - wesprzyj mnie - https://patronite.pl/Fortyfikacje
===============================