Pozostajemy na Pozycji Pomorskiej! Dziś odwiedzimy kolejny - wyjątkowy - schron wzniesiony w 1932 roku. Pojawiły się wówczas w fortyfikacji niemieckiej nowe konstrukcje. Projektanci postanowili połączyć w jednym dziele rolę schronu bojowego oraz ukrycia dla piechoty*. Ponadto izba bojowa miała posiadać tzw. "kazamatę pancerną", czyli osłonę w postaci dwóch stalowych płyt: stropowej oraz frontowej. Takie, trzyizbowe obiekty, wzniesione zostały na kilku budowanych na początku lat 30. niemieckich liniach umocnień. Mimo że każda z wyżej wspomnianych budowli spełniała wymagania zawarte w instrukcji Stellungsbau z 4 sierpnia 1930 roku, to stosowano tu projekty indywidualne. Poszczególne schrony różniły się układem i orientacją wobec siebie śluzy, pomieszczenia wypoczynku oraz izby bojowej. Nierzadko różnice dotyczyły również rozwiązań wejścia do schronu.

Przykładem takiej właśnie konstrukcji był schron Pozycji Pomorskiej o sygnaturze Pr. Ost 11. Wzniesiono go na odcinku Prusinowo wschód. Ogniem km-u pokrywał przedpole schronu Pr. Ost 10. Obiekt - jak nakazywała instrukcja - posiadał odporność pozwalającą na przetrzymanie stromotorowego ostrzału pociskami o kalibrze 150 mm. Stąd jego ściany otrzymały grubość ok. 100 cm, a strop, ok. 80. Do schronu prowadziło jedno wejście opatrzone okapem i zamykane ciężkimi drzwiami stalowymi z wyłazem lub bez. Warto zwrócić uwagę na częściowo zachowany kamuflaż w postaci pokrycia charakterystycznym tynkiem z domieszką gruboziarnistego żwiru.

Stand składał się - podobnie jak jego odpowiednicy z "kazamatą pancerną", wzniesieni w 1932 roku - z trzech pomieszczeń. Była to śluza gazowa, izba wypoczynku oraz pomieszczenie bojowe. Śluza gazowa nie była połączona z systemem wentylacji. Uwagę zwraca forma schodni, która w przekroju poziomym została ukształtowana pod kątem wobec płaszczyzny otworu wejściowego**. Izba wypoczynku posiadała prosty system wentylacyjny. "Pikanterii" pomieszczeniu nadaje fakt umieszczenia w nim wyjścia ewakuacyjnego, co w 1932 roku nie było powszechnym rozwiązaniem. Ponadto zostało ono umieszczone w ścianie bocznej schronu! Było to wyjście ewakuacyjne starego typu. Zostało częściowo zniszczone, co ukazało jego nieskomplikowaną konstrukcję. Pomiędzy izbą wypoczynku a bojową zamieszczono śluzę. Jej pokonanie nie należało do najłatwiejszych: prócz pary drzwi należało pokonać pochyloną pod niewielkim kontem ściankę, wspinaczkę miały ułatwiać stalowe klamry. Izba bojowa posiadała standardową formę. Było to pomieszczenie o wymiarach 200x200 [cm] i wysokości 190 cm. Pionowa (frontowa) płyta stalowa posiadała wzmocnienie w postaci żelbetowej ławy w kształcie litery "T". Uzbrojenie stanowił standardowo sMG 08.

Schron zachował się w nie najgorszym stanie!

Metryczka:

Galeria:

*S. Sabien, "Pozycja Pomorska. Pierwszy etap budowy Pozycji Pomorskiej w świetle dokumentów z Federalnego Archiwum Wojskowego we Freiburgu" [w:] 4 Historie, nr 1 2015 (2), s. 56.

**Schemat tej ciekawej konstrukcji również znajdziemy w wyżej wspomnianym artykule na s. 54.

===============================
Jeśli chcesz - wesprzyj mnie - https://patronite.pl/Fortyfikacje
===============================